Svedoci smo da se čak i u današnje vreme mnogi okreću idealizaciji i glorifikovanju nekadašnje SFRJ. Ako oslušnete priče, kao da je bila zemlja iz Diznijevih crtanih filmova: svi su radili, spavali na ulici, imali dovoljno novca, kultura je cvetala i svi ljudi su se međusobno poštovali i uvažavali.
Mada, ako se malo bolje zaviri u prošlost čini se da je od nesreće do sreće pojedinca ipak delila partijska knjižica, radna akcija i sastanci na kojima si morao biti redovan.
Kada je reč o propagandi i marketinu sa jedne strane postojali su partizanski filmovi koji su besomučno puštani i forsirani od strane tadašnjeg režime; pak sa druge, postojali su oni cenzurisani i zabranjivani pre nego što bi i doživeli svoju premijeru, koji su jugoslovenski komunisti prozvali Crni talas.
Jedan od takvih filmova je zasigurno film ”Nezaposleni ljudi” od Želimira Žilnika, koji je izašao 1968. pre studentskih demonstracija u svetu, pa i u Jugoslaviji.
U njemu dobijamo širu i onu pravu sliku tadašnjeg stanja; beda, siromaštvo, beskućnici ogromne socijalne razlike koje su se vešto prikrivale i mladi ljudi koji su predodređeni za to da postanu polusvet bez ikakve šanse da se pomaknu sa lestvica društvene margine, uprkos njihovom potencijalu.
Jedna od najupečatljivijh scena u filmu je kada se nezapolseni sagovornik udara kamenom od glavu, dok drugi pored njega citira Šantićevu pesmu ”Ostajte ovdje”, što je bio vrhunac provokacije komunističke vlasti koja na ovo nikako drugačije nije mogla da odgovori osim cenzurom na istinu i činjenično stanje.
