Rezultati poligrafskog testiranja se ne mogu koristiti kao dokaz, pokazuje analiza Beogradskog centra za bezbednosnu politiku (BCBP) objavljena na portalu otvorenavratapravosudja.rs.
Pravovremeno i pravilno primenjen poligrafski test omogućava, ako se raspolaže dobrim kontrolnim pitanjima, brzu eliminaciju nevinih osoba iz kruga osumnjičenih i pronalaženje tragova i predmeta u istrazi, ali rezultati takvog ispitivanja nisu prihvatljivi na sudu niti se mogu koristiti kao dokaz, pokazuje ova analiza.
Komentarišući učestalu praksu političara u Srbiji da se u cilju dokazivanja nečije krivice pozivaju na poligrafsko ispitivanje kao dokaz, istraživačica BCBP Marije Pavlović navela je da rezultati te vrste ispitivanja nisu konačni i da mogu biti tumačeni proizvoljno u zavisnosti ko ih tumači.
– To ostavlja mnogo prostora za zloupotrebu poligrafskog ispitivanja. Nepouzdanost poligrafa upravo je i razlog zašto se on koristi kao samo jedna od policijskih mera i radnji, i to najčešće prilikom provera navoda iz krivične prijave, a ređe u fazi istrage – navela je ona.
Podsetila je da po zakonu o policiji, poligrafskom ispitivanju ne mogu biti podvrgnuta osobe koje su pod uticajem alkohola ili droge, osobe sa „ozbiljnim“ srčanim oboljenjima ili respiratornim smetnjama, trudnice i porodilje, mlađi od 14 godina, osobe u „izrazito stresnom stanju“, osobe pod dejstvom lekova za smirenje, osobe koje pokazuju „vidljive znake duševne bolesti i privremene duševne poremećenosti“ i one koje osećaju „intenzivan fizički bol“.
Dodala je da je obavezno uraditi planiranje i pripremu poligrafskog testiranja i sastaviti pitanja koja će biti postavljena na testiranju.
_627x940)
Poligraf, FOTO: Shutterstock
– Zakon o policiji je tačno propisao ko, kada, kako i prema kome se može vršiti poligrafsko ispitivanje. Policijski službenik može uz dobrovoljan pristanak i pisanu saglasnost lica da traži da se nad licem primeni poligrafsko ispitivanje. Nakon što dobije pisanu saglasnost treba da upozna ispitanika sa radom poligrafa i tek nakon toga se pristupa pripremi i testiranju. Maloletnik može da pristane da ide na poligraf, ali uz saglasnost i prisustvo roditelja, staratelja ili punoletne osobe od poverenja – navela je istraživačica BCBP.
U zavisnosti od rezultata, ispitanik može da prođe ili da „padne“ poligrafsko testiranje što znači da je u toku testiranja na neka ili sva pitanja lagao, odnosno da je poligraf tako pokazao a policija na osnovu tih rezultata odlučuje u kom pravcu se nastavlja postupak.
